مشورت از وکیل:شیوه های ابلاغ قانونی به اشخاص حقیقی
مشورت از وکیل:شیوه های ابلاغ قانونی به اشخاص حقیقی
-خودداری مخاطب از تحویل گرفتن اوراق قضایی ( موضوع ماده ۶۸ ق.آد.م )
در صورتی که مخاطب شخص حقیقی بوده واز گرفتن برگه ها خودداری نماید ،
مأمور ابلاغ مراتب را با نوشتن نام ومشخصات خود وتاریخ ومحل اقدام در نسخه
اول ابلاغ نامه گزارش نموده ودیگر برگه هارا به دفتر دادگاه برمی گرداند که
تاریخ مزبور ، تاریخ ابلاغ قانونی شمرده می شود.
– ابلاغ اوراق قضایی به بستگان وخادمان مخاطب ( موضوع ماده ۶۹ ق.آد.م )
چنانچه مأمور ابلاغ به نشانی مندرج در اوراق قضایی مراجعه وبا حضور نداشتن
مخاطب مواجه گردد، می تواند اوراق قضایی را به همسر یا فرزندان یا بستگان
مخاطب از قبیل خواهر، برادر ونظایر آن ابلاغ ودر نسخه دیگر رسید بگیرد ،
مشروط بر اینکه به نظر مأمور ، سن و ووضعیت ظاهری شخصی که بر گ ها را
دریافت می دارد برای تشخیص اهمیت برگه ها کافی باشد. در این ماده قانونی دو
نکته اهمیت برگه ها کافی باشد . در این ماده قانونی دو نکته اهمیت ویژه ای
دارد ، نخست چنانچه شخص صغیر یا دیوانه یا مختل المشاعری درب منزل را
گشوده باشد ، مأمور ابلاغ نباید اوراق قضایی را به نامبرده تحویل واز وی
رسید اخذ نماید زیرا هدف از ابلاغ اوراق قضایی ، مطلع نمودن شخص از موضوع
دعوی وتاریخ ومحل تشکیل جلسه دادگاه ودر نهایت آمادگی مخاطب برای دفاع از
ادعای مطرح شده است ووظیفه مأمور ابلاغ برای دقت در وضعیت ظاهری وسن ورفتار
شخصی که اوراق را دریافت می نماید کاملاً نمایان می گردد. دوم مأمور ابلاغ
باید توجه کند که بین مدعی علیه وشخصی که اوراق قضایی را دریافت می کند ،
تعارض منفعت نباشد › بعنی برای مثال خواهان پرونده شوهری باشد که دادخواست
طلاق به طرفیت از همسر خویش داده است وآدرس منزل خود را به عنوان آدرس
خوانده ( همسر ) ذکر نموده باشد ودر زمان ابلاغ اوراق نیزشوهر آنها را
تحویل بگیرد که در این صورت بدیهی است که امکان دارد شوهر پس از دریافت
برگه ها ، از تسلم آن به خوانده دعوی ( همسرش ) خودداری نماید وبدین وسیله
موجب اطلاع نیافتن وی از تاریخ روز دادرسی شده ودر نتیجه موجبات احقاق
نیافتن حق خوانده فراهم گردد.
– خودداری بستگان وخادمان یا حاضر نبودن آنها در نشانی تعیینی مخاطب ( موضوع ماده ۷۰ ق.آد.م )
چنانچه از بستگان وخادمان مخاطب در محل تعیین شده نباشند یا از گرفتن
اوراق قضایی استنکاف نمایند . مأمور ابلاغ این موضوع را باید در برگ اول
اخطاریه گزارش نموده وبرگ دوم اخطاریه را به محل مذکور الصاق کند وبرگ اول
را به همراه ضمایم آن به دادگاه اعاده نماید که در این صورت خوانده می
تواند تا وقت جلسه رسیدگی به دفتر دادگاه مراجعه وبا دادن رسید اوراق
مربوطه را دریافت نماید.
– سابقه ابلاغ اوراق قضایی ( موضوع ماده ۷۹ ق.آ.د.م )
چنانچه ابلاغ اوراق قضایی یک بار در محل تعیین شده در دادخواست برای
خواهان یا خوانده یا وکلای آنان طبق مقررات وتشریفات قانونی ، انجام شده
باشد ؛ برای اصحاب دعوی از نظر قانونی سابقه ابلاغ در محل مربوطه به وجود
می آید واز آن پس ، تمام برگه ها برای ابلاغ به همان محل سابق ارسال می شود
. ابلاغ قانونی محسوب می شود ، مگر اینکه اشخاص مذکور اعم از حقیقی یا
حقوقی ، نشانی جدیدی را به دفتر دادگاه اعلام نمایند که در این صورت اوراق
باید به نشانی جدید ابلاغ شود . پس در ابلاغ برگه ها به خواهان دو حالت به
وجود می آید :
نخست ابلاغ نخستین برگه به خواهان که معمولاً به صورت اخطاریه دعوت به
جلسه دادرسی یا اخطاریه رفع نقص دادخواست ارسال می شود وخواهان در محل
تعیین شده یا چنین نامی شناخته نمی شود که مأمور ابلاغ به ناچار اقدام به
الصاق نسخه دوم اخطاریه به نشانی اعلامی خواهان در محل مذکور ، طبق مواد ۷۰
و ۷۹ ق.آ.د.م می نماید وبرگ اول اخطاریه را ضمن گزارش الصاق اوراق به دفتر
دادگاه اعاده می نماید ، زیرا قانون گذار در ماده ۷۹ ق.آ.د.م به صراحت
اعلام نموده است که چنانچه نشانی معین مخاطب در دادخواست اشتباه باشد باید
فوری محل جدید ومشخصات صحیح را به دفتر دادگاه اطلاع دهد و تا وقتی که به
این ترتیب عمل نشده باشد ، اوراق در همان محل سابق ابلاغ می شود.
دوم نشانی خواهان پس از تقدیم دادخواست خواهان به دادگاه تغییر پیدا می
کند ومحل جدید تا پیش از صدور نخستین برگ راجع به دعوی به دفتر دادگاه
اعلام نمی شود که مأمور ابلاغ با احراز اینکه به تازگی محل اقامت خواهان
تغییر پیدا کرده است طبق ماده ۷۰ ق.آ.د.م نسخه دوم اخطاریه را به نشانی
مذکور الصاق نموده ونسخه اول را به همراه ضمایم آن به دفتر دادگاه عودت می
نماید که در این صورت برای خواهان سابقه ابلاغ به وجود می آید ودر ابلاغ
برگه ها به خوانده نیز به همان ترتیب در محل تعیین شده در دادخواست انجام
می شود ؛ در اینجا نیز دو حالت به وجود می آید : نخست خوانده در نشانی
تعیین شده شناخته نمی شود یا اینکه خوانده در فاصله تقدیم دادخواست خواهان
تا زمان ابلاغ آن به وی از آن محل به مکان دیگری نقل مکان می نماید که در
موارد بالا مأمور ابلاغ مراتب را در ابلاغ نامه گزارش نموده و اوراق قضایی
را طبق ماده ۷۲ ق.آ.د.م به دفتر دادگاه اعاده می نماید که در این صورت مدیر
دفتر دادگاه اعاده می نماید که در این صورت مدیر دفتر دادگاه اعاده می
نماید که در این صورت مدیر دفتر دادگاه اخطار رفع نقص دادخواست برای خواهان
می فرستد تا ظرف مدت ده روز نشانی جدید خوانده را اعلام نماید ، در صورت
عجز از اعلام نشانی خوانده ، باید وی را مجهول المکان اعلام نماید که در
این صورت طبق ماده ۷۳ق.آ.د.م به درخواست خواهان وبه دستور دادگاه ، مفاد
دادخواست وزمان ومحل جلسه رسیدگی دادگاه ، مفاد دادخواست وزمان ومحل جلسه
رسیدگی دادگاه یک نوبت در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار با هزینه خواهان
آگهی می گردد که تاریخ انتشار آگهی تا جلسه رسیدگی نیز نباید کمتر از یک
ماه باشد ، با این وصف ابلاغ قانونی به خوانده انجام می گردد.
دوم نشانی اعلامی خوانده در دادخواست صحیح است ولی خوانده یا بستگان وی در
محل معین حضور ندارند که با احراز این امر توسط مأمور ابلاغ ، طبق ماده ۷۰
ق.آ.د.م برگ دوم اخطاریه در محل مذکور الصاق ومراتب الصاق برگ دوم اخطاریه
در نسخه اول گزارش شده ونسخه اول به همراه ضمایم آن به دفتر دادگاه اعاده
می گردد که بدین ترتیب برای خوانده نیز سابقه ابلاغ در محل به وجود می آید .
– مخاطبان غیرمحصور . ( موضوع ماده ۷۴ق.آ.د.م ) در دعاوی راجع به اهالی
محل معین اعم از ده، شهر یا بخشی از شهر که تعداد آنها غیرمحصور است ، امر
ابلاغ در دو مرحله انجام می شود : نخست دادخواست وضمایم آ به شخص یا اشخاصی
که مدعی آنها را معارضخود معرفی می کند ابلاغ می شود ودیگر اینکه مفاد
دادخواست وضمایم آن طبق ماده ۷۱ق.آ.د.م به دستور دادگاه ، یک نوبت در یکی
از روزنامه های کثیرالانتشار وبه هزینه خواهان آگهی می گردد که تاریخ
انتشار آگهی تا جلسه رسیدگی دادگاه نباید کمتر از یک ماه باشد.
– خوانده مجهول المکان . ( موضوع ماده ۷۳ ق.آ.دم ) چنانچه تعیین نشانی
خوانده برای خواهان امکان پذیر نباشد ، خواهان می تواند مراتب مجهول المکان
بودن خوانده را در دادخواست قید کند تا مفاد آن از طریق آگهی در روزنامه
کثرالانتشار به وی ( خوانده ) ابلاغ گردد و همچنین در صورتی که خوانده در
نشانی اعلام شده توسط خواهان شناخته نشود و خواهان نیز از تعیین نشانی دقیق
خوانده عاجز باشد ومأمور ابلاغ هم نتواند نشانی خوانده را پیدا کند، برگه
ها ی قضایی باید از طریق روزنامه کثیرالانتشار به خوانده ابلاغ گردد که
بدین ترتیب به دستور دادگاه مفاد دادخواست وزمان ومکان جلسه دادگاه یک نوبت
در یکی از روزنامه های کثرالانتشار به هزینه خواهان آگهی می گردد که فاصله
بین تاریخ انتشار آگهی تا روز جلسه رسیدگی دادگاه نباید کمتر از یک ماه
باشد که بدین صورت حکم غیابی به محکوم علیه مجهول المکان نیز باید از طریق
آگهی در روزنامه های کثیر الانتشار به عمل آید .
پس ابلاغ برگه ها از طریق روزنامه به علت عدم شناسایی خوانده در محل معین
طبق ماده ۷۲ منوط به این است که نخست نشانی مخاطب برخواهان مجهول باشد
ونشانی دقیقی را نتواند از خوانده ارائه نماید ودوم مأمور ابلاغ هم نتواند
نشانی خوانده را پیدا کند وسوم نشانی خوانده بر دفتر دادگاه نیز مجهول باشد
وباید به این نکته نیزتوجه داشته باشیم که ابلاغ برگه ها از طریق آگهی در
روزنامه مختص اشخاص حقیقی مجهول المکان است ودر مورد اشخاص حقوقی طبق ماده
۷۵ وتبصره ۱ ماده ۷۶ پیدا کردن نشانی آنان همواره شدنی است.
شیوه های ابلاغ قانونی به اشخاص حقیقی
